Vi khuẩn E coli là gì? Đặc điểm, tác hại và cách phòng tránh

Vi khuẩn E coli thường được biết đến là loại vi khuẩn sống trong đường tiêu hóa của người và nhiều loài động vật. Để giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về vi khuẩn E coli là gì? Vi khuẩn E coli gây bệnh gì? Tác hại của vi khuẩn E coli ra sao? Primer đã tổng hợp lại những thông tin liên quan đến vi khuẩn E coli vào nội dung bài viết ngày hôm nay.

Vậy vi khuẩn E coli là gì?

Vi khuẩn Escherichia coli hay Coli là tên một loại vi khuẩn gram âm sống ký sinh trong đường tiêu hóa của con người và nhiều loài động vật. Loại trực khuẩn gram âm này có khả năng di động do có lớp lông xung quanh thân. Một số chủng vi khuẩn E coli khác có vỏ polysaccharide và không sinh nha bào.

Theo các nghiên cứu khoa học thì đa số dạng vi khuẩn E coli không gây hại tới sức khỏe mà còn góp phần làm cho sức khỏe ổn định hơn. Những dạng này được coi là hệ vi khuẩn có lợi với nhiệm vụ chính là giúp cho hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn.

Trong cơ thể người, vi khuẩn E coli có một số vai trò nhất định như:

• Kích thích hệ miễn dịch của cơ thể hoạt động hiệu quả hơn.
• Sản xuất các chất có lợi cho cơ thể như biotin, vitamin K,…
• Chuyển hóa đường trong cơ thể.

Bên cạnh các dạng có lợi thì E coli cũng có một số dạng tiềm ẩn nguy cơ gây bệnh cho con người. Trong đó, E coli O157:H7 được cho là dạng vi khuẩn có khả năng gây nhiều tổn hại nhất tới sức khỏe.

Các chủng E coli gây bệnh về đường tiêu hóa

Theo Trung tâm Kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh của Hoa Kỳ thì E coli bao gồm một nhóm vi khuẩn đa dạng. Trong đó có 6 chủng E coli gây bệnh tiêu chảy, đó là:

• E coli gây bệnh do thực phẩm: Gồm E coli sản sinh độc tố Shiga (STEC), E coli sinh độc tố Verocytotoxin (VTEC) và E coli gây xuất huyết ruột (EHEC).
• Enterotoxigenic E coli (ETEC).
• Enteroaggregative E coli (EAEC).
• Enteropathogenic E coli (EPEC).
• E coli xâm lấn ruột (EIEC).
• E coli bám dính lan tỏa (DAEC).

Một số vấn đề mà bạn có thể gặp phải khi nhiễm khuẩn E coli chính là đau bụng, tiêu chảy, buồn nôn, nhiễm khuẩn đường tiết niệu,… Nếu gặp phải những dấu hiệu này, bạn hãy chú ý theo dõi sức khỏe và đi khám càng sớm càng tốt.

Đặc điểm vi khuẩn e coli

E coli là trực khuẩn gram âm có kích thước trung bình từ 2 – 3 micromet X 0,5 micromet. Trong những điều kiện không thích hợp như môi trường có kháng sinh, vi khuẩn này có thể dài như sợi chỉ. Rất ít chủng E coli có vỏ, nhưng hầu hết có lông và có khả năng di chuyển.

Trong môi trường nuôi cấy thông thường, vi khuẩn E coli có thể phát triển dễ dàng. Thậm chí nhiều chủng còn có thể phát triển trên môi trường tổng hợp rất nghèo chất dinh dưỡng. Nhiệt độ để E coli phát triển có thể dao động trong khoảng từ 5 – 40°C và thích hợp nhất là 37°C.

Ở điều kiện thích hợp, vi khuẩn phát triển rất nhanh, thời gian một thế hệ chỉ khoảng 20 – 30 phút.

• Nếu cấy E coli vào môi trường lỏng (môi trường canh thang), nó có thể làm môi trường đục nhẹ sau 3 – 4 giờ và đục đều sau 24 giờ. Sau 2 ngày trên mặt môi trường sẽ có váng mỏng. Những ngày sau đó có thể xuất hiện lắng cặn. Lưu ý rằng, E coli không phát triển trên canh thang selenite.
• Trong môi trường thạch thường, bạn có thể dùng kính lúp để quan sát khuẩn lạc sau khoảng 8 – 10 giờ. Sau 24 giờ, khuẩn lạc dài khoảng 1,5mm và chủ yếu có hình thái dạng S. Ngoài ra thì bạn cũng có thể gặp dạng R hoặc  M.
• Trong môi trường phân lập, tùy theo chất của chỉ thị màu mà E. coli có thể là khuẩn lạc màu đỏ (như trên thạch MacConkey) hoặc màu vàng (như trên thạch lactose). Lưu ý, E coli Không mọc được trên môi trường SS.

Một số chủng E. coli có tính chất nuôi cấy riêng có giá trị trong sàng lọc nhanh, ví dụ như chủng EAEC. Nó có thể tạo thành váng đặc trưng khi nuôi cấy trong canh thang Mueller- Hinton.

Về đặc điểm hóa sinh, vi khuẩn E coli có khả năng lên men nhiều loại đường và có sinh hơi, trừ E. coli trơ (inactive) như EIEC hoặc lên men rất chậm. E coli có khả năng sinh indol nhưng không sinh ra khí H2S.

Tác hại của vi khuẩn E coli là gì?

Có một số chủng E coli là nguyên nhân gây ra các bệnh về đường tiêu hóa như:

• Tiêu chảy: Người bệnh có biểu hiện sốt, nôn, đau bụng, tiêu chảy. Nếu không kịp thời bù dịch, người bệnh có thể gặp các biến chứng nặng hơn như trụy mạch, rối loạn tuần hoàn, suy thận…
• Nhiễm khuẩn huyết là tình trạng vi khuẩn xâm nhập vào đường tiêu hóa rồi tiếp tục xâm nhập vào các mạch máu trong cơ thể, gây tổn thương các tạng lân cận như tim, não, thận khiến người bệnh có thể tử vong.

• Nhiễm khuẩn đường tiểu: Vi khuẩn sẽ đi từ hậu môn sang lỗ tiểu ngoài, sau đó đi ngược dòng vào đường niệu. Hoặc là vi khuẩn E coli gây nhiễm khuẩn huyết sẽ từ máu đi khắp cơ thể. Khi đến đường niệu, nó sẽ gây nhiễm khuẩn đường tiểu.
• Viêm màng não và các nhiễm khuẩn khác trong hệ tiêu hóa.

Các triệu chứng nhiễm E coli

Ngộ độc thực phẩm do E coli có thể lây nhiễm từ người sang người hoặc từ động vật sang người với các triệu chứng phổ biến như sau:

• Tiêu chảy nhẹ hoặc nặng, phân lỏng và đôi khi có máu trong phân.
• Đau quặn bụng hoặc đau âm ỉ.
• Nôn mửa, chán ăn.
• Người bị nặng có thể xuất hiện các triệu chứng như nước tiểu có máu, mất nước, da nhợt nhạt, có thể xuất hiện các vết bầm tím trên da dù không có va chạm trước đó,…
• Mệt mỏi, sốt.

Việc phát hiện nhiễm khuẩn E coli sẽ được tiến hành qua các xét nghiệm từ bệnh phẩm là phân hoặc các dịch tiết tiêu hóa.

Những nguyên nhân gây nhiễm khuẩn E coli

Có rất nhiều nguyên nhân gây nhiễm khuẩn E coli, trong đó phải kể đến các nguyên chính sau:

Ô nhiễm nguồn nước

Nguồn nước bị ô nhiễm sẽ tạo điều kiện cho các loại vi khuẩn phát triển, trong đó có E coli. Các nguồn nước ở khu vực ao tù, nước đọng có khả năng nhiễm khuẩn E coli rất cao. Ngoài ra thì nước giếng, nước hồ bơi cũng có thể nhiễm khuẩn E coli.

Thực phẩm sử dụng không đảm bảo vệ sinh

Thực phẩm rất dễ bị nhiễm vi khuẩn E coli, nhất là những loại thực phẩm chưa qua chế biến hoặc chế biến không kĩ, nấu không chín.

• Thịt: Quá trình giết mổ rất dễ khiến cho thịt bị nhiễm khuẩn E coli. Chính vì vậy bạn cần phải nấu chín kỹ thịt trước khi ăn để đảm bảo an toàn.
• Sữa chưa tiệt trùng: Nếu vi khuẩn E coli có trên bầu vú của bò hoặc bám vào các thiết bị vắt sữa thì nó rất dễ lây nhiễm vào sữa tươi. Nếu bạn uống hoặc dùng các sản phẩm từ nguồn sữa chưa tiệt trùng thì sẽ rất nguy hiểm cho sức khỏe.
• Trái cây và rau: Các loại cây trồng rất có khả năng nhiễm khuẩn E coli từ nguồn nước tưới hàng ngày. Nếu không rửa thật sạch thì bạn rất có thể nhiễm E coli khi ăn những thực phẩm này.

Giải pháp ngăn ngừa nhiễm vi khuẩn E coli

Vi khuẩn E coli có thể có mặt ở rất nhiều nơi ngoài môi trường nên việc cẩn trọng trong sinh hoạt, ăn uống để phòng ngừa việc bị nhiễm khuẩn là cần thiết. Dưới đây là một số biện pháp ngăn ngừa nhiễm khuẩn E coli mà bạn có thể tham khảo:

• Chỉ nên ăn thức ăn đã nấu chín, hạn chế ăn đồ sống hoặc tái. Ngoài ra, bạn cũng không nên để thức ăn nấu chín ngoài môi trường quá lâu mà nên ăn ngay sau khi nấu.
• Rửa sạch các loại rau, củ, quả và nên ngâm với nước muối trước khi sử dụng.
• Không nên sử dụng các loại thực phẩm đông lạnh đã được rã đông rồi lại cấp đông lại.
• Rửa sạch các dụng cụ chế biến thức ăn.
• Sử dụng nguồn nước sạch an toàn, tốt nhất là lọc nước qua bộ lọc nước đầu nguồn hoặc máy lọc nước RO để loại bỏ hết các loại vi khuẩn, tạp chất,… có hại cho cơ thể.
• Rửa tay sạch bằng các loại xà phòng, nước rửa tay.

Trên đây là các vấn đề liên quan đến vi khuẩn E coli là gì mà chúng tôi muốn chia sẻ đến bạn đọc. Để được tư vấn chi tiết hơn về sản phẩm máy lọc nước RO, bộ lọc nước đầu nguồn, các bạn hãy liên hệ ngay với Primer theo số hotline 1900 98 98 35 ngay hôm nay bạn nhé.