Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng.
Ô nhiễm môi trường nước là gì? Nguyên nhân và biện pháp khắc phục
Nước là nguồn tài nguyên quý giá và có vai trò quan trọng đối với sự sống của mọi sinh vật sống trên Trái Đất. Tuy nhiên, có một thực trạng đáng buồn là nguồn tài nguyên này hiện đang bị ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng. Trong bài viết ngày hôm nay, chúng tôi sẽ giúp bạn biết được ô nhiễm môi trường nước là gì? Thực trạng ô nhiễm môi trường nước ra sao? Nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước và các hậu quả, cách khắc phục như thế nào?
Ô nhiễm môi trường nước là gì?
Ô nhiễm môi trường nước là thực trạng nguồn nước (bao gồm cả nước mặt và nước ngầm) bị nhiễm bẩn khiến cho thành phần và chất lượng thay đổi theo chiều hướng xấu, trong nước có các chất độc hại gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống, sức khỏe của con người và hệ sinh vật.
Những chất độc có thể đến từ tự nhiên hoặc nhân tạo, trong đó các hoạt động công nghiệp và sinh hoạt là những tác nhân chính khiến cho nguồn nước bị ô nhiễm như hiện nay.
Nước bị ô nhiễm sẽ có màu lạ (vàng, đen, nâu đỏ,…), mùi lạ (mùi hôi thối, tanh nồng,…), xuất hiện váng, nổi bọt khí và có nhiều sinh vật sống trong nước bị chết.
Thực trạng ô nhiễm môi trường nước trên thế giới và tại Việt Nam
Sự phát triển của ngành công nghiệp cùng với quá trình đô thị hóa đã khiến lượng chất thải, khí thải, nước thải tăng lên rất nhiều. Việc công nghiệp hóa quá mức, lạm dụng nguồn nước và không xử lý chất thải đúng quy trình trước khi xả ra môi trường đã khiến thực trạng ô nhiễm môi trường nước rơi vào mức đáng báo động. Trong đó, châu Á là châu lục có mức độ ô nhiễm cao nhất trên thế giới với lượng chất độc có trong nước cao gấp 3 lần so với chỉ số trung bình trên thế giới.
Có tới gần 1,2 triệu dân tại Bangladesh phải sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm vì quốc gia này chỉ có 15% là nước sạch đạt chuẩn. Đáng chú ý đây chỉ là những con số thống kê về tình trạng ô nhiễm môi trường nước bề mặt, còn nguồn nước ngầm bị ô nhiễm ra sao thì vẫn chưa xác minh được.
Tại Việt Nam, thực trạng ô nhiễm môi trường nước không chỉ xảy ra ở các thành phố, khu vực gần khu công nghiệp, khu đô thị,… mà nó còn xảy ra cả ở nông thôn, trong đó thành phố Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh là hai nơi bị ô nhiễm nghiêm trọng nhất.
Theo báo cáo mới nhất của viện Y học lao động và Vệ sinh môi trường, có tới khoảng 17 triệu dân Việt Nam chưa tiếp cận được nước sạch. Họ phải sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm từ nước mưa, nước giếng khoan, giếng đào và nước máy lọc chưa đảm bảo an toàn.
Tổng hợp các nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước
Tùy nguồn phát sinh mà người ta chia ra nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước ra thành 2 loại, đó là:
Nguyên nhân tự nhiên
Mưa bão, hạn hán, băng tuyết tan,…. là những tác nhân gây ảnh hưởng đến môi trường nước. Nó khiến cho các thành phần trong nước bị xáo trộn. Đặc biệt sự phân hủy của xác động thực vật trong đất, nước cũng là lý do khiến chất lượng nước bị đi xuống đáng kể.
Nguyên nhân nhân tạo
Do quá trình tăng dân số
Khi lượng dân số trên thế giới tăng cao thì nhu cầu về ăn uống, sinh hoạt, xây dựng, sản xuất công – nông nghiệp,…. cũng tăng theo. Tất cả những hoạt động này đều cần nước và tạo ra chất thải, nước thải. Vậy nên việc nguồn nước bị ô nhiễm cũng là điều dễ hiểu.
Do rác thải y tế
Theo các số liệu thống kê tại Việt Nam, đa số các bệnh viện và cơ sở y tế trên cả nước đều chưa có được hệ thống xử lý nước thải y tế đạt yêu cầu. Trong khi đó, rác thải và nước thải y tế đều có chứa rất nhiều chất gây nguy hại. Khi được xả ra môi trường tự nhiên, nó sẽ là tác nhân gây ô nhiễm môi trường nước nghiêm trọng.
Do rác thải trong sinh hoạt
Các hoạt động sinh hoạt hàng ngày của con người đã thải ra môi trường rất nhiều rác thải, đặc biệt là rác thải nhựa. Đây là loại rác rất khó phân hủy và là mối đe dọa của toàn nhân loại. Ý thức được vấn đề này nhờ sự tuyên truyền của các phương tiện truyền thông mà hiện nay, nhiều người đã có ý thức hơn trong việc sử dụng đồ nhựa.
Do quá trình sản xuất nông nghiệp
Quá trình sản xuất nông nghiệp là tác nhân gây ô nhiễm môi trường nước bởi các yếu tố sau:
- Thức ăn thừa trong hoạt động chăn nuôi cùng với phân và nước tiểu của vật nuôi được xả trực tiếp ra môi trường mà không qua xử lý trước.
- Các hóa chất bảo vệ thực vật, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,… được sử dụng quá liều lượng nhà sản xuất khuyến cáo khiến môi trường nước mặt và nước ngầm bị ô nhiễm do tồn dư hóa chất.
- Rác thải của các loại bao bì thuốc bảo vệ thực vật bị vứt bừa bãi xuống các ao hồ, kênh rạch,….
- Bảo quản, cất giữ thuốc không đúng cách, vứt ở khắp nơi trong nhà cũng khiến nguồn nước sinh hoạt bị nhiễm độc các chất độc hại.
Do quá trình đô thị hóa
Quá trình quy hoạch đất đai, xây dựng chung cư, đường xá,…. đã làm xáo trộn môi trường tự nhiên, trong đó có môi trường nước bởi các chất thải phát sinh từ những hoạt động này. Thêm vào đó, lượng rác thải, nước thải từ hoạt động sinh hoạt hàng ngày của người dân sống trong các khu đô thị cũng là nguyên nhân khiến môi trường nước bị ô nhiễm nặng nề như hiện nay.
Do quá trình sản xuất công nghiệp
Nước thải và rác thải từ các hoạt động sản xuất công nghiệp đa phần đều chưa qua xử lý mà được xả trực tiếp ra ao, hồ, sông suối. Đây cũng chính là một trong những nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nước nghiêm trọng nhất,
Nguyên nhân là vì trong nước thải, rác thải công nghiệp có các anion gây ô nhiễm môi trường nước như Cl, Na+, K+ và rất nhiều hợp chất kim loại nặng mang độc tính cao như As, Sb, Hg, Pb, Cd, Cr, F… Khi hòa tan vào nước, chúng sẽ khiến nguồn nước bị thay đổi tính chất theo chiều hướng có xấu.
Cảnh báo các hậu quả ô nhiễm môi trường nước
Ô nhiễm môi trường nước không chỉ khiến đời sống, sức khỏe của con người và hệ động thực vật đi xuống mà nó còn khiến cho nền kinh tế ngày càng sụt giảm. Cụ thể thì hậu quả ô nhiễm môi trường nước là gì? Chúng ta hãy cùng theo dõi tiếp nhé.
Đối với con người
Con người khi sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm trong thời gian dài sẽ có nguy cơ bị mắc các bệnh về hệ tiêu hóa, da, thậm chí là ngộ độc, ung thư, dị tật bẩm sinh ở trẻ nhỏ…. Điều này gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, tuổi thọ và hiệu quả làm việc của con người.
Đối với hệ động, thực vật
Khi nguồn nước bị ô nhiễm, các sinh vật sống trong nước sẽ chậm phát triển, còi cọc, sinh sản kém, thậm chí là chết. Bởi lẽ các hóa chất, vi khuẩn tồn tại trong nước đã khiến cho các loài động, thực vật sống trong đó chết dần chết mòn, gây mất cân bằng hệ sinh thái.
Con người ăn phải các loài động, thực vật sống trong nguồn nước bị nhiễm độc cũng bị ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe, thậm chí là có khả năng mắc bệnh ung thư.
Đối với nền kinh tế
Nguồn nước ô nhiễm khiến sức khỏe con người giảm sút, dẫn đến năng suất làm việc ngày càng kém, thậm chí là không thể đi làm. Thêm vào đó, ô nhiễm môi trường nước cũng làm mất đi mỹ quan đô thị khiến du lịch kém phát triển. Đây chính là những tác nhân đó làm kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế.
Biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước
Sau khi đã biết được các nguyên nhân, hậu quả của ô nhiễm môi trường nước thì chắc hẳn các bạn đều đang rất muốn biết biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước là gì đúng không. Cùng tìm hiểu tiếp các giải pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước nào.
Tiết kiệm nước sạch
Tại rất nhiều nơi trên thế giới, trong đó có Việt Nam, người dân chưa được tiếp cận được với nguồn nước sạch. Vậy nên, chúng ta cần phải chủ động tiết kiệm nước sạch nhằm hạn chế, ngăn chặn tình trạng thiếu nước sạch lan ra trên toàn diện rộng.
Để làm được việc này, bạn hãy nhớ sử dụng nước hạn chế và chỉ dùng cho những việc cần thiết với lượng vừa đủ, tận dụng nguồn nước mưa để tưới cây, rửa xe, rửa sân,… Lưu ý rằng, nguồn nước mưa hiện nay, nhất là tại các khu vực gần khu công nghiệp đang bị ô nhiễm khá nặng. Chính vì vậy, bạn cần phải xử lý nước mưa trước khi sử dụng bằng bộ lọc nước đầu nguồn hoặc máy lọc nước công nghiệp RO để loại bỏ chất độc hại ra khỏi nguồn nước.
Có biện pháp xử lý chất thải trước khi xả ra bên ngoài môi trường
Các doanh nghiệp sản xuất cần có biện pháp xử lý rác thải, nước thải đúng theo quy định trước khi xả ra bên ngoài môi trường bằng cách xây dựng hệ thống xử lý nước thải và bổ sung các trang thiết bị xử lý đạt chuẩn.
Chất thải y tế, sinh hoạt cần được thu gom và xử lý đúng cách để hạn chế xả trực tiếp ra môi trường, làm cho các chất độc hại có cơ hội ngấm vào đất và mạch nước ngầm..
Hướng đến nền nông nghiệp xanh
Hạn chế sử dụng hóa chất, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật,… Thay vào đó là sử dụng các loại phân bón sinh học hoặc tự ủ phân để hạn chế sử dụng hóa chất khiến nguồn nước ngầm bị ô nhiễm.
Nâng cao ý thức cộng đồng
Nhà nước cần có các hoạt động nâng cao ý thức bảo vệ môi trường cho nhân dân, nhất là người dân ở các vùng nông thôn, dân tọc thiểu số, kêu gọi người dân thu gom rác thải tại các ao hồ, sông suối, biển,…. Đồng thời xây dựng, cải tiến hệ thống xử lý rác thải, nước thải để xử lý lượng chất thải được xả ra mỗi ngày.
Bên cạnh đó cũng cần khuyến khích người dân xây dựng các bể chứa, hầm biogas để xử lý phân và nước tiểu của các loài vật nuôi, hạn chế sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật, nhất là những chất cấm.
Mỗi người dân cũng đều phải nâng cao ý thức bảo vệ môi trường, không xả thải bừa bãi.
Trên đây là các thông tin về ô nhiễm môi trường nước là gì mà Primer muốn chia sẻ đến bạn đọc. Hy vọng nó sẽ giúp bạn đọc nắm được các biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường nước để từ đó cùng chung tay hành động nhằm bảo vệ môi trường sống của chính chúng ta.
