Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng.
NaClO là gì? Những ứng dụng quan trọng của natri hypoclorit
NaClO là gì, tính chất của NaClO ra sao và nó có những ứng dụng như thế nào có phải là điều bạn đang thắc mắc. Nếu đây đúng là điều bạn đang nghĩ thì hãy dừng lại và theo dõi ngay bài viết dưới đây của chúng tôi để có những cái nhìn chính xác về hóa chất này bạn nhé.
NaClO là gì?
NaClO là công thức hóa học của muối natri hypoclorit hay natri clorat. Đây là muối của natri tồn tại ở dạng tinh thể khan có màu trắng hoặc dạng lỏng có màu vàng nhạt. NaClO bao gồm một cation Na+
và một anion hypoclorit ClO− hoặc OCl−. Nó cũng có thể được xem như là muối natri của axit hypocloro. Khi ở dạng khan, chất này không ổn định và có thể bị phân hủy gây nổ. Natri hypoclorit có thể được kết tinh dưới dạng NaClO·5H2O, một chất rắn có màu vàng lục nhạt ổn định và không nổ nếu được giữ lạnh.
Loại NaClO thường gặp nhất là dung dịch loãng có màu vàng lục nhạt. Dung dịch này thường được dùng với vai trò là một chất tẩy trắng, chất khử trùng. Các hợp chất trong dung dịch không ổn định và dễ dàng bị phân hủy để giải phóng ra khí clo.
Ngày nay, NaClO là hóa chất được ứng dụng nhiều trong ngành công nghiệp xử lý nước, sản xuất chất tẩy trắng, khử trùng. Nước Javel là một dạng tồn tại khác của NaClO. Nó là một hỗn hợp muối của NaClO (10 – 12 %) và NaCl có tên khoa học là Sodium Hypochlorite. Đây là một chất có tính oxy hóa mạnh và kém bền, được sử dụng nhiều trong xử lý nước và tẩy trắng áo quần.
Tính chất của NaClO
NaClO có những tính chất vật lý, hóa học cụ thể là:
Tính chất vật lý
– NaClO có công thức phân tử là Na+Cl–O–. Đây là một dung dịch có màu vàng nhạt với mùi đặc trưng giống như khí clo, không ổn định và dễ dàng bị ánh sáng phân hủy.
– Khối lượng riêng của NaClO là 1.11 g/cm3.
– Điểm nóng chảy và điểm sôi của NaClO lần lượt là 18 °C (ngậm nước) và 101 °C.
– Độ tan trong nước của NaClO là 29.3 g/100ml.
Tính chất hóa học
NaClO là một hợp chất muối natri nên nó sẽ có đầy đủ các tính chất hóa học của muối, đó là:
– Phản ứng với các kim loại để tạo ra oxit kim loại và muối. Tốc độ phản ứng diễn ra chậm.
NaClO + Zn → ZnO + NaCl
– Phản ứng với axit clohydric để tạo ra muối natri clorua, khí khí clo và nước.
2HCl + NaClO → NaCl + Cl2 + H2O
– Tác dụng với các axit khác để tạo ra axit hypocloro
NaClO + CH3COOH → CH3COONa + HClO
– Dưới tác dụng của nhiệt độ, NaClO bị phân hủy thành natri clorat và natri clorua.
3NaClO → NaClO3 + 2 NaCl
Hướng dẫn cách điều chế NaClO
Việc điều chế natri hypoclorit có thể được diễn ra với quy mô công nghiệp hoặc trong phòng thí nghiệm
Trong công nghiệp
Natri hypoclorit được điều chế theo phương pháp Hooker. Theo phương pháp này, natri hypoclorit (NaClO) và natri chloride (NaCl) được tạo thành khi dẫn khí clo vào dung dịch natri hydroxit nguội loãng. Điều kiện của phản ứng là dung dịch phải giữ ở nhiệt độ thấp hơn 40 °C (bằng những cuộn dây làm lạnh) để tránh hình thành muối natri clorat.
2NaOH + Cl2 → NaClO + NaCl + H2O
Natri hydroxide và clo được sản xuất thương mại thông qua quá trình chloralkali và chúng ta không cần cách ly chúng để điều chế NaClO.
Trong phòng thí nghiệm
Hypoclorit được sản xuất lần đầu bởi Claude Louis Berthollet vào năm 1789 tại phòng thí nghiệm của ông ở bến cảng Javel ở Paris, Pháp. Bằng cách dẫn khí clo vào dung dịch natri cacbonat, một dung dịch natri hypoclorit yếu được tạo thành. Dung dịch này sau đó được biết đến với cái tên là “Eau de Javel” (nước Javel). Tuy nhiên phương pháp này không đem lại và người ta đã tìm ra cách sản xuất mới. Đó là điện phân không màng ngăn dung dịch NaCl và nước bằng cách cho nước tác dụng với NaCl.
Những ứng dụng quan trọng của natri hypoclorit
Dùng làm chất tẩy trắng
Natri hypoclorit được biết đến nhiều với vai trò là chất tẩy trắng, giúp loại bỏ các chất bẩn, vết ố vàng, vết mốc,… ra khỏi áo quần, đặc biệt là quần áo vải cotton. Thậm chí, người ta còn điều chế riêng loại natri hypoclorit dành cho máy giặt. Liều lượng NaClO là từ 50 – 250 ml chất tẩy trên một khối được khuyến khích dùng cho các loại máy giặt tiêu chuẩn.
Tuy nhiên, nhược điểm của NaClO là không dễ bay hơi và lượng dư NaOH sẽ làm cho vải hữu cơ bị phân hủy khi có sự góp mặt của độ ẩm. Điều này đã khiến cho quần áo nhanh hỏng, mục nát. Vậy nên chúng ta chỉ nên dùng NaClO cho đúng vùng chất bẩn cần làm sạch, tránh để lây lan hóa chất ra các vùng các.
Lưu ý rằng, nước nóng sẽ làm gia tăng hoạt động của chất tẩy do tính nhiệt phân của NaClO đã tạo ra muối clorat.
Dùng làm chất khử trùng
Natri hypoclorit loãng cũng được dùng với vai trò là một chất khử trùng trong các bệnh viện.
Dung dịch NaClO loãng 1% được pha với nước ấm dùng để làm sạch mặt phẳng trước khi ủ bia hoặc rượu vang. Lưu ý rằng sau khi làm sạch bằng hóa chất này, chúng ta cần phải rửa sạch với nước để tránh gây mùi cho việc ủ cũng như tránh được nguy cơ gây hai từ những phụ phẩm tạo ra khi khử trùng với clo.
Trong lĩnh vực xử lý nước
NaClO có tính kiềm (pH 11) nên nó cũng được dùng để xử lý nước thải loãng chứa xyanua (dưới 1g/l), điển hình là nước thải từ quá trình mạ điện.
NaClO được dùng để khử trùng nước uống bằng cách tiêu diệt các loại vi khuẩn, virus. Tuy nhiên khi sử dụng hóa chất này, chúng ta phải hết sức thận trọng vì NaClO là một chất độc gây ăn mòn. Liều lượng sử dụng là khoảng lít chất tẩy gia dụng cho 4000 lít nước được dùng. Khối lượng chính xác sẽ phụ thuộc vào tính chất của nước, nhiệt độ, thời gian tiếp xúc và sự xuất hiện của các chất cặn bẩn.
Theo khuyến cáo của cơ quan Bảo vệ môi trường Hoa Kỳ, liều lượng natri hypoclorit được sử dụng để khử trùng khẩn cấp là 2ml dung dịch chất tẩy 5% cho 1 lít nước. Nếu không có mùi chất tẩy ở trong nước được xử lý, chúng ta có thể thêm 2 giọt nữa vào nước. Tuy nhiên, để đảm bảo sự an toàn, bạn nên sử dụng máy lọc nước RO. Với máy lọc nước RO, bạn sẽ có nguồn nước sạch tinh khiết để sử dụng mà không cần bận tâm đến việc cân nhắc dùng hóa chất sao cho đủ. Việc bạn cần làm chỉ là lắp máy lọc, cắm điện và chờ thành quả là nước sạch tinh khiết được tạo ra.
Hiện nay, Primer đang cung cấp rất nhiều mẫu máy lọc nước, từ máy lọc RO gia đình đến máy lọc RO công nghiệp, bộ lọc nước đầu nguồn với đa dạng công suất, mức giá thành. Tùy nhu cầu và ngân sách mà Primer sẽ tư vấn cho bạn sản phẩm phù hợp nhất.
Trong y học
Natri hypoclorit được sử dụng trong giải phẫu bên trong răng suốt thời gian xử lý đường tuỷ răng. Nó giúp tiêu diệt các sinh vật gây bệnh về tuỷ răng.
Trong phòng thí nghiệm
Natri hypoclorit đóng vai trò là một chất xúc tác dời pha (phase-transfer catalyst) giúp oxy hoá rượu thành hợp chất lên hệ carbonyl.
NaClO có gây nguy hiểm không?
– Dung dịch natri hypoclorit có thể làm bỏng da và hủy hoại mắt, nhất là khi ở dạng cô đặc.
– Nước uống khử trùng bằng NaClO có thể oxy hoá những chất hữu cơ gây nguy hiểm và tạo ra trihalomethane (hay còn gọi là haloform), một chất gây bệnh ung thư.
– Sử dụng NaClO để khử trùng nước hồ bơi có thể khiến da bị kích thích hoặc bỏng khi tiếp xúc với nước. Nguyên nhân là do nó đã rút mỡ và xà phòng hoá dầu nhờn trên da, khiến tế bào bị phá hủy.
– Natri hypoclorit và các hợp chất hữu cơ khác như chất thơm, chất hoạt động bề mặt trong các sản phẩm tẩy rửa gia dụng có thể tác dụng với nhau và tạo ra những hợp chất chứa clo dễ bay hơi. Những hợp chất hình thành trong các ứng dụng tẩy rửa, một vài trong số chúng có thể gây độc và ung thư.
– 40% là nồng độ natri hypoclorit được cảnh báo là gây nguy hiểm đối với con người.
Qua những thông tin mà Primer vừa đưa ra ở trên, các bạn chắc hẳn đã biết được NaClO là gì rồi đúng không. Mong rằng những chia sẻ này đã giúp các bạn biết được cách sử dụng natri hypoclorit an toàn và hiệu quả. Nếu quan tâm đến máy lọc nước Primer, hãy liên hệ ngay với chúng tôi để được tư vấn chi tiết nhất bạn nhé.
